اختلال کم‌توجهی - بیش‌فعالی

1. نقص در تمرکز:
   - کودک ممکن است در حفظ تمرکز در کلاس یا هنگام انجام تکالیف مشکل داشته باشد. معمولاً توجه او به‌سرعت از یک فعالیت به فعالیت دیگر منحرف می‌شود.
   - مشکلات با دستورالعمل‌های چندمرحله‌ای نیز رایج است؛ کودکان مبتلا به ADHD معمولاً در به‌خاطر سپردن و انجام دستورالعمل‌ها مشکل دارند.

2. بیش‌فعالی:
   - کودکان مبتلا به ADHD اغلب بی‌قرار هستند، نمی‌توانند برای مدت طولانی بنشینند، و به طور مداوم در حال دویدن یا بالا و پایین رفتن هستند.
   - آن‌ها ممکن است به نظر برسند که همیشه در حال حرکت‌اند و نمی‌توانند بازی‌های آرام انجام دهند.

3. رفتارهای تکانشی:
   - کودکان مبتلا به ADHD اغلب بدون فکر عمل می‌کنند. به عنوان مثال، ممکن است در کلاس بدون اجازه حرف بزنند یا نوبت خود را در بازی رعایت نکنند.
   - مشکل در تحمل تاخیر و بی‌صبری نیز از علائم تکانشگری در کودکان است.

ADHD در بزرگسالان:
در بزرگسالی، ADHD ممکن است همچنان وجود داشته باشد، اما علائم آن نسبت به کودکی تغییر می‌کند.

1. نقص در تمرکز:
   - بزرگسالان مبتلا به ADHD ممکن است در مدیریت وظایف و مسئولیت‌های روزانه مشکل داشته باشند. به‌راحتی حواسشان پرت می‌شود و به دلیل ناتوانی در تمرکز بر یک موضوع، معمولاً چندین پروژه ناتمام می‌گذارند.
   - خواندن کتاب یا دنبال کردن مباحث پیچیده به دلیل ناتوانی در حفظ تمرکز، دشوار است.

2. بیش‌فعالی:
   - برخلاف کودکان، بیش‌فعالی در بزرگسالان کمتر به صورت فیزیکی بروز می‌کند و بیشتر به صورت بی‌قراری ذهنی است. بزرگسالان ممکن است احساس کنند که نمی‌توانند آرام بنشینند یا دائم نیاز به حرکت دارند، اما این رفتارها اغلب کمتر قابل مشاهده است.
   - آن‌ها ممکن است در طول مکالمات ناتوان از نشستن طولانی مدت باشند و مدام به دنبال فعالیتی باشند که ذهنشان را مشغول کند.

3. رفتارهای تکانشی:
   - بزرگسالان نیز می‌توانند رفتارهای تکانشی داشته باشند، اما این بیشتر به صورت تصمیم‌گیری‌های عجولانه یا مدیریت ضعیف پول بروز می‌کند. همچنین ممکن است ناتوانی در مدیریت زمان و تأخیر در انجام وظایف یا ناتوانی در انجام برنامه‌ریزی موثر در کارهای روزمره مشهود باشد.
   - مشکل در حفظ روابط شخصی و حرفه‌ای نیز به دلیل تکانشگری و مشکلات در کنترل احساسات دیده می‌شود.

تفاوت‌های کلیدی بین کودکان و بزرگسالان:
1. بیش‌فعالی: بیش‌فعالی در کودکان بیشتر فیزیکی و آشکار است، اما در بزرگسالان این ویژگی ممکن است به شکل بی‌قراری ذهنی و ناتوانی در آرامش تبدیل شود.
   
2. مشکلات تمرکز: کودکان بیشتر در فعالیت‌های تحصیلی و بازی مشکل دارند، در حالی که بزرگسالان ممکن است در مدیریت زمان، کارهای پیچیده، و مسئولیت‌های شغلی به مشکل بخورند.

3. تکانشگری: تکانشگری در کودکان معمولاً به شکل رفتارهای عجولانه و ناتوانی در انتظار دیده می‌شود، در حالی که در بزرگسالان بیشتر به شکل تصمیم‌گیری‌های نادرست، مدیریت ضعیف پول، و مشکلات روابط شخصی بروز می‌کند.

نتیجه‌گیری:
اگرچه ADHD در کودکان و بزرگسالان علائم مشترکی دارد، اما نحوه بروز این علائم به سن و مرحله زندگی فرد بستگی دارد. در کودکان، رفتارها معمولاً بیشتر فیزیکی و آشکار هستند، اما در بزرگسالان، بسیاری از علائم به مشکلات ذهنی و روانی تبدیل می‌شوند که نیاز به مدیریت دقیق دارند. تشخیص و درمان مناسب ADHD می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا کمک کند.

منابع:
- American Psychiatric Association (APA), Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM-5)
- National Institute of Mental Health (NIMH)